Een van de belangrijkste dingen uit het onderzoek was de geavanceerde analytische technieken die het mogelijk maakten om PFAS in zeer kleine concentraties in drinkwater te ontdekken. “We keken hier naar 56 soorten PFAS, terwijl er vaak gekeken wordt naar 12 soorten PFAS,” legt Mohammad Sadia uit. “Er ontstaat zo een veel gedetailleerder beeld van PFAS in waterbronnen, wat essentieel is voor het monitoren van waterkwaliteit en het nemen van passende maatregelen.”

Zorgen over grondwater

Het onderzoek bracht ook de verspreiding van PFAS in verschillende soorten waterbronnen in kaart. Zo bleek dat medium- tot lange keten PFAS (C4-C14) in significant hogere concentraties worden aangetroffen in oppervlaktewater dan in grondwater. Dat verschil heeft te maken met de manier waarop PFAS zich door de bodem bewegen en hoe ze zich binden aan deeltjes in het water.

Opvallend was de aanwezigheid van hele korte PFAS keten – zoals trifluorazijnzuur (TFA) – in het Nederlandse grondwater. Deze soorten keten zijn nog weinig onderzocht. “Dit roept de vraag op of bestaande richtlijnen voor PFAS in drinkwater wel voldoende bescherming bieden tegen deze stoffen,” aldus Sadie. “Er is hiervoor meer onderzoek nodig om de gezondheidsrisico’s te begrijpen.”

Impact op drinkwaterproductie

Historisch gezien heeft PFAS al langer invloed op de kwaliteit van drinkwater. Blusschuim dat tijdens brandweeroefeningen wordt gebruikt en percolatiewater van stortplaatsen met PFAS-houdend afval dragen bij aan bodem- en grondwaterverontreiniging en vormen risico's op lange termijn door de persistentie van PFAS in het milieu.

Verwijderen van PFAS

In het onderzoek zijn ook huidige verwijderingsmethoden voor PFAS in drinkwater onderzocht. Traditioneel wordt PFAS vaak gefiltreerd met granulaire actieve kool (GAC), blijkt minder effectief dan vaker aangenomen. GAC werk in veel gevallen, maar in sommige gevallen werkt het niet voldoende om PFAS-niveaus tot veilige concentraties te verlagen.

“Omgekeerde Osmose (RO), is een veelbelovende technologie voor verwijdering van PFAS.” Aldus Sadie. “De deeltjes blijven dan hangen in het filter en het water kan er dan nog doorheen.”

Scherpere regelgeving

De studie concludeert dat er dringend actie nodig is om de PFAS-verontreiniging van drinkwater aan te pakken. Huidige regelgeving laat soms nog ruimte voor de industrie en farmacie om PFAS te gebruiken. Als PFAS nog steeds in producten gebruikt wordt, kunnen ze via de industrie in het milieu komen, wat de drinkwaterkwaliteit in gevaar brengt.

De gevoeligheid en de precisie van de nieuwe meet- en verwijderingsmethodes bieden nieuwe mogelijkheden voor het bepalen en verbeteren van de drinkwaterkwaliteit. Zo kunnen beleidsmedewerkers of overheidsinstanties zoals RIVM betere maatregelen nemen tegen PFAS-vervuiling.    

Publicatiegegevens

Mohammad Sadia. PFAS From Source to Tap. Analyzing PFAS in the Drinking Water Cycle and Ensuring Safe Consumption. Promotor is prof. dr. A.P. van Wezel. Copromotoren zijn dr. A. Praetorius en dr. T.L. ter Laak.