De laureaten

Dilek Kurban (Amsterdam Research Institute for Legal Studies): Beyond Compliance: Rethinking the Effectiveness of Regional Human Rights Regimes

Net als in het bredere internationale rechtssysteem zijn regionale mensenrechtenregimes gebaseerd op de instemming van staten om gebonden te zijn aan vooraf overeengekomen normen die zijn vastgelegd in verdragen. De Europese, Afrikaanse en inter-Amerikaanse regimes zijn het meest geavanceerd, met eigen rechtbanken die bindende uitspraken doen tegen leden die de verdragen schenden. Toch lijken deze niet goed te functioneren wanneer het gaat om niet-democratische staten, die de uitspraken niet naleven of helemaal afhaken. Dit heeft ernstige gevolgen voor slachtoffers van mensenrechtenschendingen, vooral in landen zonder onafhankelijke binnenlandse rechtbanken. Kurban gaat onderzoeken wat de beperkingen en mogelijkheden zijn voor mensenrechtenregimes om effectief te zijn in niet-democratische contexten. Als uitgangspunt stelt ze dat regimes alleen effectief kunnen zijn als ze volledig gebruikmaken van hun bevoegdheden en binnenlandse mensenrechtenactivisten in staat stellen zich te mobiliseren. Dit gaat zij toetsen met een historische, vergelijkende en empirische analyse van hoe de Raad van Europa, de Organisatie van Amerikaanse Staten en de Afrikaanse Unie hun normen hebben gehandhaafd tegen staten die zich schuldig maken aan: staatsgeweld, juridische repressie, en/of schendingen van de democratische orde.

Ludovico Lami (Institute of Physics/QuSoft): Entanglement Theory: a Quantum Odyssey – From the generalised quantum stein’s lemma to quantum gravity (ETQO)

In quantum computing speelt het begrip verstrengeling – het typische quantumverschijnsel waarbij fysiek van elkaar gescheiden systemen informatie kunnen delen die verder gaat dan de traditionele 'bits' – een centrale rol. Quantumverstrengeling is de drijvende kracht achter de belangrijkste protocollen voor quantuminformatie en staat centraal in de moderne natuurkunde. Toch zijn de meest fundamentele vragen over de praktische betekenis ervan nog altijd onbeantwoord. Zo weten we niet hoe efficiënte quantumverstrengeling van gemengde toestanden kan worden gemanipuleerd of gedetecteerd, en of het mogelijk is om een thermodynamische theorie van verstrengeling op te stellen. Ook is niet bekend hoe verstrengeling kan worden benut om quantumeigenschappen van de zwaartekracht te onthullen. Er is één hoofdconcept dat al deze vragen verbindt: het gegeneraliseerde quantumlemma van Stein (GQSL). Lami heeft eerder echter al een cruciale fout ontdekt in het oorspronkelijke bewijs van het GQSL. Deze fout wordt sindsdien gezien als een van de belangrijkste nog onopgeloste problemen in de verstrengelingstheorie. Lami’s project geeft een routekaart om op eenduidige wijze via het GQSL tot antwoorden te kunnen komen op alle hierboven genoemde vragen.

Lami gaat zijn project uitvoeren aan de Scuola Normale Superiore of Pisa (Italië).

Dimitris Tzionas (Instituut voor Informatica): SpatioTemporal Reconstruction of Interacting People for pErceiving Systems (STRIPES)

Hoe kunnen we computers leren om mensen en hun handelingen te begrijpen, zodat ze mensen kunnen helpen bij het uitvoeren van taken? Voor het ontwikkelen van slimme systemen die dat kunnen doen, moeten computers alle interactie tussen mensen en objecten kunnen waarnemen en verwerken. Ze moeten bijvoorbeeld kunnen herkennen wanneer iemand iets oppakt of gebruikt, en hoe ze dat precies doen. Dat kan met data verkregen met sensoren zoals een gewone camera. Met die data moeten computers vervolgens 3D-representaties reconstrueren van het hele lichaam van iemand en van het hele object waar de persoon interactie mee heeft. Het is echter erg moeilijk om interacties goed te zien en vast te leggen, vanwege de occlusies tussen lichaam en object, bewegingsonscherpte, diepteverschillen en de kleine details van handen en objecten. Met behulp van nieuwe technieken gaat Tzionas in zijn onderzoeksproject representaties in 3D (of 4D, met tijd als extra dimensie) reconstrueren van wat wordt weergegeven in 2D-beelden. Dit zal een belangrijke stap zijn voor de ontwikkeling van nieuwe intelligente systemen die mensen beter kunnen ondersteunen bij hun taken, zoals hulprobots en virtuele 3D-assistenten.